Sinh học 12 chương Tiến hóa: Lý thuyết trọng tâm và bài tập CCBOOK

Sinh học 12 có khối lượng kiến thức lý thuyết khá lớn, đặc biệt là chương tiến hóa. Để giúp các em tiết kiệm tối đa thời gian ôn luyện với môn học này, CCBook - Đọc là đỗ đã thâu tóm lại toàn bộ kiến thức trọng tâm và những dạng bài tập cơ bản về chương này; mời các em cùng tìm hiểu:

Bằng chứng tiến hóa - Một trong những chuyên đề trong chương trình sinh học 12

Bằng chứng tiến hóa là những bằng chứng nói lên mối quan hệ giữa các loài sinh vật. Có 2 loại bằng chứng tiến hóa, cụ thể:

+ Bằng chứng trực tiếp: Hóa thạch

+ Bằng chứng gián tiếp: Bằng chứng giải phẫu so sánh; bằng chứng tế bào học; bằng chứng sinh học phân tử.

Bằng chứng trực tiếp

Hóa thạch là di tích của các sinh vật để lại trong các lớp đất đá của vỏ Trái Đất.

Có vai trò:

- Là bằng chứng trực tiếp cho thấy mối quan hệ giữa các sinh vật.

- Qua việc xác định tuổi của hóa thạch có thể xác định loài nào xuất hiện trước, loài nào xuất hiện sau.

- Căn cứ vào đặc điểm, tuổi của hóa thạch có thể xác định được khí hậu nơi đó.

Bằng chứng gián tiếp

Có 3 loại bằng chứng gián tiếp, đặc điểm của từng loại bằng chứng cụ thể như sau:

+ Bằng chứng giải phẫu so sánh: Nói về cấu tạo cơ thể cho thấy mối quan hệ giữa các loài.

+ Bằng chứng tế bào học: Mọi cơ thể sinh vật đều được cấu tạo từ tế bào.

+ Bằng chứng sinh học phân tử: Tất cả sinh vật hiện nay đều dùng chung một bảng mã di truyền, đều dùng 20 loại axit amin để cấu tạo protein.

Bài tập lý thuyết sinh học 12 chuyên đề bằng chứng tiến hóa

Câu 1: Cơ quan tương đồng là những cơ quan?

Có nguồn gốc khác nhau nhưng đảm nhiệm những chức năng giống nhau, có hình thái tương tự nhau.
Cùng nguồn gốc, nằm ở những vị trí tương ứng trên cơ thể, có thể thực hiện các chức năng khác nhau.
Cùng nguồn gốc, đảm nhiệm những chức năng giống nhau.
Có nguồn gốc khác nhau, nằm ở những vị trí tương ứng trên cơ thể, có cấu tạo giống hệt nhau.

Đáp án: B

Câu 2: Trong tiến hóa, các cơ quan tương đồng có ý nghĩa phản ánh?

Sự tiến hóa phân li
Tiến hóa đồng quy
Sự tiến hóa song hành
Nguồn gốc khác nhau

Đáp án: A

Sinh học 12 chuyên đề cơ chế tiến hóa

Trong chuyên đề này, các em cần nắm được kiến thức về học thuyết tiến hóa Đacuyn và học thuyết tiến hóa hiện đại.

Học thuyết tiến hóa Đacuyn

Theo Đacuyn, biến dị các thể là những sai khác giữa các cá thể cùng loài phát sinh trong quá trình sinh sản. Có thể xảy ra ở một vài cá thể riêng lẻ, là nguyên liệu cho tiến hóa và chọn giống.

+ Chọn lọc tự nhiên: là tất cả các yếu tố tác động đến sinh vật.

+ Chọn lọc nhân tạo: Là chọn giống vật nuôi, cây trồng.

Vai trò của học thuyết Đacuyn là giải thích được sự thống nhất và đa dạng của sinh giới bằng cơ chế CLTN và giải thích được các loài giống nhau là do bắt nguồn từ một nguồn gốc chung.

Học thuyết tiến hóa hiện đại

Học thuyết tiến hóa hiện đại giải thích về quá trình tiến hóa nhỏ, tiến hóa lớn và các nhân tố trong tiến hóa. Trong đó:

+ Tiến hóa nhỏ: Là quá trình thay đổi tần số alen và thành phần kiểu gen của quần thể. Nó diễn ra trên một quần thể, trong thời gian ngắn, có thể nghiên cứu bằng thực nghiệm.

+ Tiến hóa lớn: Quá trình hình thành các đơn vị phân loại trên loài, diễn ra trên quy mô lớn, trong thời gian hàng triệu năm.

Các nhân tố trong quá trình tiến hóa: đột biến; di – nhập gen; chọn lọc tự nhiên; yếu tố ngẫu nhiên; giao phối không ngẫu nhiên.

Câu hỏi trắc nghiệm chuyên đề cơ chế tiến hóa

Chuyên đề này không có công thức sinh học 12, các câu hỏi xoay quanh lý thuyết trọng tâm; các em có thể tham khảo một số câu hỏi trắc nghiệm sau:

Câu 1: Theo khái niệm, nhân tố tiến hóa là:

Tất cả các yếu tố tự nhiên tác động đến quần thể.
Những yếu tố vô sinh tác động đến quần thể.
Các nhân tố làm thay đổi thành phần kiểu gen và tần số alen của quần thể.
Thành phần kiểu gen và tần số alen của quần thể.

Đáp án: C

Câu 2: Theo Đacuyn, CLTN thực chất là?

Phân hóa khả năng sống sót của các cá thể trong quần thê.
Phân hóa khả năng sống sót và sinh sản của các cá thể trong quần thể.
Phân hóa khả năng sống sót và sinh sản của các cá thể mang kiểu gen khác nhau trong quần thể.
Phân hóa khả năng sinh sản của các kiểu gen khác nhau trong quần thể.

Đáp án: B

Sinh học 12 chuyên đề quá trình hình thành loài

Loài là một hoặc một nhóm quần thể có khả năng giao phối với nhau trong tự nhiên, sinh ra đời con có sức sống và có khả năng sinh sản, cách lo sinh sản với loài khác.

Các cơ chế cách li sinh sản

+ Cách li trước hợp tử: Là những trở ngại ngăn cản các sinh vật giao phối với nhau, ngăn cản sự thu tinh hình thành hợp tử. Được phân thành 4 loại: cách lo nơ ở; cách li theo tập tính; cách li thời vụ; và cách li cơ học.

+ Cách li sau hợp tử: Là những trở ngại ngăn cản sự phát triển của hợp tử hoặc tạo ra con lai bất thụ. Có 2 loại, đó là: hợp tử không phát triển và con lai bất thụ.

Quá trình hình thành loài

Hình thành loài là quá trình cải biến thành phần kiểu gen của quần thể theo hướng thích nghi, cách li sinh sản với quần thể gốc. Có 3 con đường hình thành loài chủ yếu, đó là:

+ Hình thành loài khác khu địa lí: Do các chướng ngại địa lí, quần thể gốc phân hóa thành nhiều quần thể khác nhau.

+ Hình thành loài cùng khu vực địa lí: Hình thành cùng khu địa lí được chia thành 2 cơ chế mới, cụ thể: hình thành bằng cahs lo tập tính và cách li sinh thái; hình thành loài bừng đột biến.

Câu hỏi vận dụng

Câu 1: Cách li trước hợp tử là?

Trở ngại ngăn cản con lai phát triển.
Trở ngại ngăn cản tạo thành giao tử.
Trở ngại ngăn cản sự thụ tinh, tạo thành hợp tử.
Trở ngại ngăn cản con lai hữu thụ.

Đáp án: C

Câu 2: Lừa lai với ngựa sinh ra con la không có khả năng sinh sản. Hiện tượng này biểu hiện cho?

Cách lo trước hợp tử.
Cách li sau hợp tử.
Cách li tập tính.
Cách li mùa vụ.

Đáp án: B

Thông tin về chương Tiến hóa - Sinh học 12 được trích từ cuốn tài liệu “Đột phá 8+ kỳ thi THPT Quốc Gia môn Sinh học”. Để nhận được tư vấn chi tiết về sách tham khảo, mời bạn đọc liên hệ với chúng tôi theo thông tin cuối bài viết.